Spory o wywóz śmieci

"Śmieciowy tort" jest warty pięć miliardów złotych.

Nie milkną spory o zapisy nowej ustawy o gospodarowaniu odpadami. Samorządy gminne uważają, że przepisy o obowiązkowych przetargach na odbiór odpadów komunalnych są niezgodne z konstytucją. Prywatne firmy z branży boją się, że samorządowcy chcą ich wyeliminować z rynku.

Od 1 lipca przyszłego roku mają zacząć obowiązywać nowe przepisy dotyczące gospodarki odpadami. Zgodnie z nowymi wymogami to gminy przejmą obowiązek wywozu odpadów. Mieszkańcy będą wnosili do gminy opłaty zgodnie z jedną, wyznaczoną w drodze uchwały Rady Gminy (bądź Rady Miasta) stawką. Gminy natomiast będą musiały wybrać w drodze przetargu firmę bądź firmy, które zapewnią wywóz śmieci. Przeprowadzanie tych przetargów będzie obowiązkowe. Nie podoba się to jednak wielu samorządom miejskim. Inowrocław w takiej sytuacji postanowił zaskarżyć przepisy o obowiązku przeprowadzania przetargów do Trybunału Konstytucyjnego. Ten krok poparło wiele gmin w całym kraju. Na działaniach samorządowców suchej nitki nie pozostawia organizacja Pracodawcy RP.

- Przewidywaliśmy, że gminy zechcą zagarnąć gospodarkę odpadami dla siebie, eliminując z rynku podmioty prywatne. Nie dziwi nas to podejście, ponieważ odpowiada logice: daj palec, a zabiorą ci rękę. Gminy chcą po prostu sięgnąć po całość „śmieciowego tortu", wartego ok. 5 mld zł rocznie – mówił Prezydent Pracodawców RP Andrzej Malinowski w czasie jednego ze spotkań z dziennikarzami. Zdaniem organizacji, jeśli gminom uda się zablokować obowiązkowość przetargów na wywóz odpadów, najbardziej stracą na tym klienci. Pozbawione konkurencji samorządowe spółki nie będą zmuszone do zachowania dbałości o optymalizację kosztów i jakość usług, a to uderzy przede wszystkim w mieszkańców, którzy za wywóz odpadów zapłacą w konsekwencji więcej. - Sejm ustawą z 1 lipca 2011 r., po 22 latach wolnej konkurencji, dokonał rekomunalizacji branży gospodarki odpadami komunalnymi, uprzednio w większości sprywatyzowanej. Jednocześnie ustawodawca umożliwił przedsiębiorcom branie udziału w przetargach na odbiór i zagospodarowanie śmieci. Dziś gminy idą krok dalej – chcą pozbawić prywatne firmy tego prawa – uważają Pracodawcy RP.

Przypomnijmy, że zdaniem krytyków zapisów ustawy, wymóg przeprowadzania przetargów na wywóz odpadów doprowadzi do upadku bądź wpędzi w kłopoty wiele komunalnych spółek. Gminy mają obowiązek przeprowadzenia przetargu na wybór firmy, która zajmie się wywozem śmieci nawet wtedy gdy na danym terenie działa już spółka komunalna tym się zajmująca. Samorządowcy obawiają się, że spółki gminne nie wytrzymają konkurencji cenowej z dużymi prywatnymi przedsiębiorstwami. Tymczasem w zakłady gminne samorządy często zainwestowały dużo pieniędzy. W takiej sytuacji pojawiły się propozycje aby wzorować się na rozwiązaniach niemieckich i francuskich. Tam przetargi są organizowane tylko w gminach nie mających własnych spółek zajmujących się wywozem odpadów.

Ministerstwo Ochrony Środowiska jest w tej kwestii nieustępliwe. Tryb bezprzetargowy wybrania firmy dopuszczalny jest tylko w sytuacji awaryjnej. Za taką natomiast uznano tylko rozwiązanie umowy na odbieranie odpadów komunalnych i konieczne w takiej sytuacji zapewnienie odbierania ich do czasu rozstrzygnięcia nowego przetargu. Pracodawcy RP obawia się jednak, że w wyniku nacisku samorządowców parlamentarzyści się ugną i doprowadzą do zmiany przepisów.

(Bar)