Przydomowe oczyszczalnie ścieków. Zasady działania. Opłacalność.

Warto rozpatrzyć budowę własnej przydomowej oczyszczalni ścieków

Zasada działania

Przydomowe oczyszczalnie ścieków to zespół urządzeń służących do oczyszczania ścieków wytwarzanych w pojedynczym domu lub ich niewielkim skupisku.

Technologia oczyszczalni ścieków wykorzystuje te same naturalne procesy samooczyszczania, które zachodzą w wodach powierzchniowych. W oczyszczalniach są one intensyfikowane, dzięki czemu w czasie kilku godzin uzyskuje się takie same lub lepsze efekty oczyszczania od tych, jakie zaszłyby w rzece w czasie wielu dni lub tygodni.

Dotyczy to biologicznej części oczyszczalni. Pożyteczne bakterie, które znajdują się już w doprowadzanych ściekach surowych, są w dużych ilościach niejako hodowane np. w komorach osadu czynnego. Poprzez stosowanie odpowiednich zabiegów technicznych bakteriom tym zapewnia się korzystne warunki do życia. W razie konieczności kolonie bakterii są zaszczepiane w celu uzyskania odpowiedniej ich liczebności.

Zanim ścieki zostaną poddane procesom oczyszczania biologicznego, konieczne jest ich wcześniejsze podczyszczenie przez wytrącenie osadów i poddanie fermentacji beztlenowej.

Jeżeli jakość ścieków odprowadzanych z oczyszczalni spełnia stosowne normy, oczyszczalnie nie stanowią zagrożenia dla wód podziemnych i powierzchniowych. Mogą za to odgrywać pozytywną rolę w środowisku, unieszkodliwiając zanieczyszczenia u źródła ich powstawania i uzupełniając lokalnie zasoby wodne. Są też konkurencyjną kosztowo alternatywą dla innych sposobów usuwania ścieków, jak szambo i ewentualnie kanalizacja.

Oczyszczanie się opłaca
Koszt budowy przydomowej oczyszczalni ścieków dla pięcioosobowej rodziny wynosi od kilku do kilkunastu tysięcy złotych. Różnice w cenie zależą przede wszystkim od wyboru technologii doczyszczania oraz rejonu kraju, w którym inwestycja jest realizowana.

Zwykle 50 – 70% ceny oczyszczalni stanowią koszty samej instalacji. Projekt kosztuje średnio 300 – 800 zł. Montaż oczyszczalni może stanowić nawet do 40% wydatków.

Eksploatacja oczyszczalni, obejmująca przede wszystkim okresowy wywóz osadu i zużycie energii, to wydatek rzędu od kilkunastu do kilkudziesięciu złotych miesięcznie, a czasami nawet mniej.

Producenci różnego typu oczyszczalni przydomowych często zamieszczają na swoich stronach internetowych kalkulacje kosztów budowy oczyszczalni i kalkulacje porównawcze opłacalności eksploatacji oferowanych oczyszczalni oraz szamb. Za średni roczny koszt eksploatacji szamba przez czteroosobową rodzinę (stosowna liczba wywozów ścieków przy zużyciu wody 160 l/dobę/osobę) obecnie przyjmuje się średnio dla kraju 2400 – 3500 zł rocznie (80 – 100 zł za jeden kurs wozu ascenizacyjnego co 2 tygodnie). Z zestawień wynika, że alternatywnie w stosunku do kosztów eksploatacji szamba, inwestycja we własną oczyszczalnię może zwrócić się w czasie od ok. 1,5 roku do kilku lat.

Roczny koszt odprowadzenia kanalizacją ścieków z czteroosobowego gospodarstwa domowego to średnio dla kraju 3179 zł (160 l/dobę/osobę przy średnim dla kraju koszcie odprowadzenia ścieków kanalizacją 3,63 zł/m sześć.).

Jednakże rozpatrując indywidualnie inwestycję, należy brać pod uwagę koszty lokalne, gdyż ich wartość może odbiegać od średniej krajowej, w przypadku kosztu odprowadzania ścieków kanalizacją nawet o 100%.

Prawidłowo eksploatowane przydomowe oczyszczalnie oczyszczają ścieki do postaci wody o drugiej klasie czystości, to jest w stopniu umożliwiającym odprowadzanie ich do gruntu lub wód powierzchniowych bez ryzyka skażenia.

Dlatego dodatkową korzyścią z posiadania niektórych typów przydomowych oczyszczalni ścieków jest możliwość wykorzystania otrzymywanej wody do zasilania własnego oczka wodnego lub podlewania ogrodu, co pozwala uniknąć dodatkowych kosztów wynikających z zakupu wody potrzebnej do tych celów z wodociągu lub dostarczania jej elektryczną pompą z własnej studni.

Nie należy jednak podlewać wodą upraw warzywnych ze względu na dopuszczalną obecność w wodzie pewnych ilości bakterii lub wirusów.

Stąd warto rozpatrzyć budowę własnej przydomowej oczyszczalni ścieków, nie tylko w sytuacji braku możliwości przyłączenia do sieci kanalizacyjnej, ale zawsze, gdy tylko umożliwiają to warunki. Jeżeli plan zagospodarowania przestrzennego gminy, w której znajduje się przedmiotowa posiadłość, przewiduje budowę oczyszczani ścieków, należy liczyć się z koniecznością podłączenia się do sieci kanalizacyjnej w czasie przewidzianym przez plan.

Czytaj więcej na ten temat:

Warunki budowy przydomowych oczyszczalni ścieków

Rodzaje przydomowych oczyszczalni ścieków

Oczyszczalnie z drenażem rozsączającym

Oczyszczalnie z reaktorem biologicznym

Technologie przydomowych oczyszczalni. Dr inż. Krzysztof Chmielowski.