Podsumowanie konferencji „Jak zagwarantować Polsce bezpieczeństwo energetyczne”

Podsumowanie konferencji „Jak zagwarantować Polsce bezpieczeństwo energetyczne”

Konferencję "Jak zagwarantować Polsce bezpieczeństwo energetyczne" zorganizowały PERN "Przyjaźń" oraz gdański Naftoport. Dwudniowe spotkanie czołowych przedstawicieli sektora energetycznego rozpoczęło się w piątek 8 lipca w gdańskim Dworze Artusa. Główną kwestią poruszaną na konferencji było bezpieczeństwo energetyczne Polski w zakresie zaopatrzenia w paliwa ciekłe i gaz ziemny.

„Sprawy bezpieczeństwa energetycznego kraju stanowią jeden z priorytetów rządu” - zapewniał premier Marek Belka podczas drugiego dnia konferencji, zorganizowanej z okazji 30-lecia obchodów budowy Rurociągu Pomorskiego. Premier stwierdził, iż nie można mieć pretensji w związku z planami budowy rurociągu bałtyckiego, jego zdaniem Polska powinna wykorzystać propozycje wsparcia alternatywnych projektów ze strony UE. Szef rządu wyjaśnił, że takim alternatywnym projektem dla rurociągu bałtyckiego (mającego połączyć bezpośrednio Rosję z Niemcami) może być gazociąg łączący Kazachstan z zachodnią Europą.

Minister gospodarki i pracy Jacek Piechota dodał, że w listopadzie 2004 roku z inicjatywy Polski Komisja Europejska zdecydowała o dofinansowaniu opracowania studium opłacalności dla dwóch alternatywnych tras dla gazociągu bałtyckiego: Jamał II – mającego przebiegać wzdłuż istniejącej nitki Jamał I, oraz linii gazociągu Amber. Jak podkreśla Piechota „(…) lepsze i dogodniejsze trasy przesyłu istnieją i to chcemy wykazać w tym studium opłacalności”, minister poinformował również że polski rząd zabiega o to, aby na gazociągu Jamał I można było realizować tzw. dostawy rewersowe z Niemiec do Polski. W tej sprawie prowadzone są rozmowy z Rosją i Niemcami.

W kwestii rurociągu Norwegia – Polska minister gospodarki i pracy jest zdania iż przedsięwzięcie nie ma właściwego uzasadnienia ekonomicznego, gdyż w praktyce z gazociągu korzystałby jedynie nasz kraj. Jako alternatywne rozwiązanie Piechota podaje budowę terminalu wodnego i transport skroplonego gazu w zbiornikach na pokładzie statków.

Podczas pierwszego dnia obrad w części tematycznej – Operatorstwo – poruszano m.in. kwestie ograniczenia branżowości systemów operatorskich i niezbędnego wzmocnienia jednolitej strategii właścicielskiej Skarbu Państwa w stosunku do operatorów przesyłowych (PERN, Gaz System, PSE Operator). Powstała również idea rozpoczęcia zintegrowanego programu badań nad prognozowanym rozwojem technologii energetycznych w aspekcie ryzyka inwestorów i bezpieczeństwa energetycznego odbiorców, tj. polskiej gospodarki. Poruszony został problem poziomu zapasów gazu ziemnego w Polsce. Według prowadzącego dyskusję prof. Popczyka istnieje pilna potrzeba uruchomienia giełdy i rynku bilansującego gazu ziemnego. Celem tej operacji ma być rozpoznanie rynkowej ceny krańcowej krótkoterminowej gazu, jako podstawy do oceny efektywności ekonomicznej inwestycji magazynowych.
Debata dotyczyła także nowych technologii transportu gazu ziemnego. Mówiono o potrzebie rozpoznania możliwości dywersyfikacji dostaw gazu ziemnego do Polski przez terminale importowe gazu skroplonego (LNG), m.in. zlokalizowane na terytorium Belgii i Włoch. Zakłada się przy tym wsparcie Komisji Europejskiej w zakresie wykorzystania zasady TPA w europejskiej sieci gazowej.

Kolejną z dyskutowanych tez była substytucyjność paliw płynnych i gazu ziemnego w świetle nowych technologii energetycznych. Zgodnie z tezą Polska musi pilnie dokonać skonfrontowania rozwojowych technologii energetycznych używanych w transporcie samochodowym, ciepłownictwie i elektroenergetyce.

Mówiono także o pilnej potrzebie określenia możliwości wpływania na bezpieczeństwo energetyczne kraju poprzez zmiany podatkowe w Polsce i Unii Europejskiej, zwłaszcza w zakresie podatku akcyzowego nakładanego na paliwa płynne, gaz ziemny oraz węgiel kamienny i brunatny. W przypadku powiązań kapitałowych w świetle sytuacji geopolitycznej wysunięta została teza o konieczności stworzenia zintegrowanej strategii prywatyzacyjnej sektorów paliw płynnych, gazownictwa i elektroenergetyki - w kontekście dokonującej się na świecie konwergencji tych sektorów. Tworząc ją, powinno się mieć na uwadze również możliwości wykorzystania rynku polskiego i polskiego członkostwa w Unii Europejskiej do wspomagania równowagi rosyjsko-zachodniego układu geopolitycznego w sektorze paliw.

Prof. Popczyk apelował o niezwłoczne rozpoczęcie przez przedsiębiorstwa naftowe, gazownicze i elektroenergetyczne indywidualnych lub konsorcjalnych badań rynkowych na rzecz swoich strategii rynkowych do 2025 r. w horyzoncie polityki energetycznej Polski. Szczególnym obszarem badań powinien być wpływ zmian strukturalnych cenotwórstwa na rynkach paliw i energii na bezpieczeństwo energetyczne.