Jak stać się prosumentem i obniżyć wydatki na prąd?

Coraz więcej osób szuka sposobów na pozbycie się wysokich rachunków za prąd. Czy można płacić mniej za energię elektryczną? Jak to osiągnąć i kto może z tego skorzystać? Sprawdź!

Kim jest prosument indywidualny?

Prosument to osoba, która jednocześnie produkuje i konsumuje energię elektryczną. Jak łatwo się domyślić, termin jest powiązany z odnawialnymi źródłami energii (OZE), przykładowo fotowoltaika czy turbiny wiatrowe. W odróżnieniu od zwykłego konsumenta, prosument nie tylko pobiera prąd z sieci, ale także go wytwarza na własny użytek.

Jak zostać prosumentem? 

Prosumentem indywidualnym zostaje się w momencie zainstalowania mikroinstalację OZE (o mocy do 50 kWp) oraz podłączenia jej do sieci energetycznej. Instalację taką można zamontować na własnej posesji, np. na dachu domu lub gruncie. Kolejnym krokiem jest zgłoszenie instalacji do operatora sieci elektroenergetycznej, który wymieni licznik na dwukierunkowy. Licznik taki rejestruje zarówno pobór, jak i oddawanie energii do sieci. Następnie podpisuje się umowę kompleksową, która określa zasady rozliczania wyprodukowanej i zużytej energii. Od tego momentu można stajemy się prosumentem (https://www.rachuneo.pl/artykuly/kto-to-jest-prosument).

Dlaczego prosument otrzymuje znacznie niższe rachunki za prąd?

Prosument otrzymuje znacznie niższe rachunki za prąd, ponieważ samodzielnie produkuje "darmową" energię elektryczną. Wytworzona energia natomiast zasila domowe urządzenia na bieżąco, ograniczając tym samym konieczność zakupu prądu od dostawcy. Niezużyta energia tzw. nadwyżki mogą być magazynowane w sieci i odbierane w późniejszych godzinach. Dzięki temu prosument płaci głównie za opłaty stałe, a nie za samą energię.

Dodatkowo, własna produkcja prądu chroni go przed wzrostem cen energii, które aktualnie regularnie rosną na rynku. Choć instalacja OZE wiąże się z początkowym wydatkiem, w dłuższej perspektywie przynosi znaczne oszczędności i pozwala niemal całkowicie uniezależnić się od zewnętrznych dostawców energii, co sprawia, że rachunki prosumenta są wyraźnie niższe niż u tradycyjnych odbiorców. Możliwe jest także bycie prosumentem w mieszkaniu w bloku: https://www.rachuneo.pl/artykuly/fotowoltaika-na-balkonie-w-bloku.

Kto jeszcze może zostać prosumentem?

Prosumentem może zostać zarówno osoba fizyczna, jak i przedsiębiorstwo, pod warunkiem że produkcja energii z odnawialnych źródeł nie jest dominującą działalnością gospodarczą, a moc instalacji nie przekracza 50 kWp. Jakie są rodzaje prosumentów:

• Prosument indywidualny - to najczęściej właściciel domu jednorodzinnego, który instaluje mikroinstalację OZE na własny użytek. Może nim być również przedsiębiorca, który wykorzystuje energię do zasilania swojej działalności, ale jej wytwarzanie nie stanowi głównego źródła dochodu.
• Prosument zbiorowy działa w obrębie budynków wielolokalowych, np. w spółdzielniach i wspólnotach mieszkaniowych, gdzie energia z instalacji OZE jest dystrybuowana pomiędzy mieszkańców, którzy podpisali umowę prosumencką. Każdy lokator może otrzymać część energii proporcjonalnie do udziału w inwestycji, co pozwala na budowę większych instalacji i dzielenie się kosztami oraz korzyściami.
• Prosument wirtualny to nowa forma prosumenta, której regulacje weszły w życie 2 lipca 2024 roku. Pozwala ona na produkcję energii w innym miejscu niż punkt jej odbioru, np. poprzez zainstalowanie paneli fotowoltaicznych na działce oddalonej od domu lub firmy. To rozwiązanie szczególnie korzystne dla osób, które nie mają warunków do montażu OZE na swojej posesji, ale chcą korzystać z własnej, odnawialnej energii. Każda z tych form prosumenctwa pozwala na zwiększenie niezależności energetycznej, redukcję kosztów prądu oraz udział w transformacji
• Prosument lokatorski to kolejna nowa forma prosumenta skierowana do budynków wielorodzinnych. W takich budynkach instalacja OZE jest podłączona do licznika części wspólnej. Wspólnoty i spółdzielnie mieszkaniowe mogą korzystać z prądu wygenerowanego przez instalację, jednak tylko na użytek części wspólnej. Mogą także sprzedawać nadwyżki energii, której nie udało się zużyć. Środki ze sprzedaży mogą być przeznaczone na pokrycie kosztów eksploatacyjnych budynku, takich jak fundusz remontowy, czy rachunki za energię wspólną.

Prosumentem może zostać niemal każdy od osób indywidualnych, przez wspólnoty i spółdzielnie mieszkaniowe, aż po przedsiębiorców i rolników. W zależności od modelu prosumenckiego, możliwe jest nie tylko korzystanie z własnej, odnawialnej energii, ale także sprzedaż nadwyżek. Co w przypadku firm i wspólnot dodatkowo obniża koszty eksploatacyjne budynków i firm. Nowe regulacje, takie jak prosument lokatorski czy wirtualny, otwierają drzwi do jeszcze szerszego wykorzystania energii odnawialnej, nawet tam, gdzie instalacja OZE na własnej posesji nie jest możliwa.