Fotowoltaika - jak to działa?

Fotowoltaika i instalacje fotowoltaiczne cieszą się w ostatnim czasie coraz większą popularnością. Duży wpływ na to ma specjalny program stworzony przez polski rząd we współpracy z Unią Europejską – Mój Prąd. Wzięcie udziału w programie wiąże się z otrzymaniem dotacji na zakup i instalację paneli słonecznych w swoim domu. Zobaczmy, czym dokładnie są i co warto o nich wiedzieć.

Fotowoltaika - co to jest i dlaczego się opłaca?

Fotowoltaika i instalacja fotowoltaiczna to zespół specjalnych urządzeń, które umożliwiają uzyskanie energii elektrycznej ze słońca. Podstawowym elementem każdej instalacji są oczywiście panele słoneczne, które zazwyczaj montuje się na dachach budynków i domów. Wykonuje się je z krzemu. Zainstalowanie takiej konstrukcji ma na celu oszczędzenie zużycia energii elektrycznej oraz ochronę środowiska. Systemy fotowoltaiczne są bezobsługowe, dzięki czemu ich użytkowanie nie wiąże się z żadnymi nakładami finansowymi. Co ważne, jeżeli chcemy zastosować instalacje fotowoltaiczną, której moc nie jest większa niż 50 kW, nie potrzebujemy żadnych specjalnych pozwoleń i dokumentów. Poza tym, od przeszłego roku polski rząd wprowadził specjalny program, dzięki któremu możemy otrzymać dofinansowanie. Sprawi to, że inwestycja w instalację zwróci się już po ok. 6-8 latach. Instalacja jest zbudowana z wielu urządzeń, które wspólnie pozwalają na czerpanie energii ze słońca. Dla zapewnienia bezpieczeństwa wykorzystuje się zabezpieczenia przeciw napięciowe oraz system montażowy, na którym montuje się panele fotowoltaiczne np. od firmy Columbus Energy (https://columbusenergy.pl/2018/12/19/fotowoltaika-jaka-moc-instalacji-pokryje-moje-zapotrzebowanie/).

Fotowoltaika – zasady działania

Mimo że cała konstrukcja wydaje się skomplikowana, instalacja fotowoltaiczna działa w stosunkowo łatwy sposób. Funkcjonowanie polega na tym, że minimalna jednostka światła, określana mianem fotonu, pada na panel fotowoltaiczny zbudowany z krzemu. Materiał, z którego wykonane są panele wprawia elektron w ruch i w ten sposób tworzy się energia elektryczna. Następnie elektrony wytworzone przez panele wiążą się z elektronami wytwarzającymi energię w sieci elektryczne. Następnie inwertery słoneczne dołączone do instalacji przekształcają energię słoneczną na prąd zmienny, który może być używany jako energia elektryczna. Zasada działania fotowoltaiki polega na tym, że odpowiednie działanie wymaga jak największego dostępu do promieni słonecznych. Oznacza to, że najlepsze rezultaty i oszczędność mogą otrzymać osoby, które umieszczą je na dachu budynku lub na specjalnej konstrukcji w gruncie od strony południowej. W takiej sytuacji musimy dodatkowo wykorzystać ok. 1-5-2,5 metrowe wysięgniki. Powstawanie energii jest możliwe dzięki tzw. efektowi fotowoltaicznemu.

Instalacja fotowoltaiczna – rodzaje

Instalacja fotowoltaiczna może zostać wykonana w systemie on-grid lub off-grid. Instalacja on-grid jest połączona z siecią elektroenergetyczną, a energia może być używana na bieżąco, natomiast pozostała część energii, której nie wykorzystujemy trafia do zakładu energetycznego. Natomiast system off-grid nie jest połączony z siecią, dlatego dodatkowa ilość wytworzonej energii znajduje się w akumulatorach. Systemy fotowoltaiczne sieciowe (on-grid) to instalacja fotowoltaiczna połączona z siecią. Takie rozwiązanie ma wiele zalet jak np. możliwość korzystana z energii wytworzonej przez nasze panele oraz oddawanie nadwyżek energii do sieci publicznej

Energia, którą wytwarza instalacja fotowoltaiczna, charakteryzuje się większym napięciem niż prąd, który czerpiemy z sieci publicznej. Oznacza to, że urządzenia w domu połączonego z instalacją, w pierwszej kolejności będą wykorzystywać energię słoneczną. Nadmiar prądu, którego akurat nie zużywamy, jest przesyłany do sieci publicznej, dzięki licznikowi dwukierunkowemu. Jeśli jednak regularnie wykorzystujemy więcej prądu (np. zimą) niż możemy go wytworzyć, to nadmiar jest pobierany z publicznej sieci energetycznej. Jednakże w dłuższej skali i tak wiąże się to z dużą oszczędnością.

Program „Mój Prąd" – dofinansowanie na instalacje

Program „Mój Prąd" przewiduje wypłacenie ok. 200 tysięcy dotacji o wysokości do 5000 złotych osobom, które zdecydują się na umiejscowienie instalacji słonecznych na dachach swoich domów. Rozpoczął się już w połowie przeszłego roku -23 lipca 2019 roku i jest skierowany do osób fizycznych. Na program „Mój prąd" składają się wyłącznie dotacje (bezzwrotna pomoc) do instalacji fotowoltaicznych i nie wlicza się w to kolektorów słonecznych.

Jakiej wielkości instalacje fotowoltaiczne są zwykle stawiane z dotacjami i ile kosztują?

Dotychczasowo z programu skorzystało już kilkadziesiąt Polaków, którzy zazwyczaj decydowali się na instalację o mocy wynoszącej ok. 5,5 kW. Ich średni koszt wynosi ok. 25 tysięcy złotych. Wysokość dofinansowania wynosi natomiast ok. 5 tysięcy. Co ważne, z dopłat skorzystać mogą jedynie osoby fizyczne, czyli nie można ubiegać się o dofinansowanie na wykonanie instalacji w budynku firmowym. Dotacje są wypłacane na instalacje o mocy od 2 kW do 10 kW. Program rozpoczął się już w połowie 2019 roku, jednak według przewidywań ma potrać jeszcze co najmniej 3 lata.