Polacy pracują nad metodą oczyszczania gleby za pomocą roślin

Projekt uzyskał dotacje z NCBR w wysokości 700 tys. zł

Naukowcy z Uniwersytetu Śląskiego szukają sposobu na oczyszczanie gleby z węglowodorów ropopochodnych przy pomocy roślin i mikroorganizmów. Proces ten zwany fitoremediacją jest w ich ocenie najbardziej perspektywiczny, a jednocześnie najmniej ingerujący w naturę spośród wszystkich obecnie stosowanych metod bioremediacji terenów skażonych.

"Zanieczyszczenie środowiska węglowodorami ropopochodnymi - tłumaczy lider projektu mikrobiolog dr Tomasz Płociniczak - stanowi jedno z najpoważniejszych zagrożeń dla prawidłowego funkcjonowania ekosystemów zarówno glebowych, jak i wodnych. Powstają one np. w miejscach po dawnych zakładach przemysłowych, stacjach paliw czy wzdłuż nieszczelnego rurociągu. Najgroźniejsze z nich, wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne, pochodzą też ze spalania paliw przez samochody."

Naukowcy chcą wykorzystać zdolności przyrody do samooczyszczania. Chodzi o organizmy zdolne do przekształcania i magazynowania węglowodorów. Efektywność procesu fitoremediacji zależy głównie od aktywności mikroorganizmów ryzosferowych i endofitycznych (zasiedlających wnętrze rośliny), które są zdolne do degradacji zanieczyszczeń.

Naturalnie zachodzącą fitoremediacji można wspomagać wprowadzając dodatkowe ilości mikroorganizmów zdolnych do syntezy tzw. związków powierzchniowo-czynnych (biosurfaktantów). Obecnie możliwe jest wyizolowanie ze środowiska bakterii, które po pierwsze są zdolne do degradacji zanieczyszczeń, bo wykorzystują je jako źródło węgla i energii; a po drugie mogą produkować biosurfaktanty, dzięki którym zanieczyszczenia ropopochodne mogą być łatwiej pobierane zarówno przez mikroorganizmy, jak i przez same rośliny.

W ramach projektu przeprowadzone zostaną doświadczenia mające wyjaśnić interakcje pomiędzy wprowadzanymi do gleby bakteriami a mikroorganizmami stale bytującymi w glebie oraz roślinami. Poznanie tych zależności ma umożliwić skuteczniejsze wspomaganie procesów fitoremediacji, czyniąc je bardziej wydajnymi w usuwaniu zanieczyszczeń ropopochodnych z gleb skażonych.

(mk)