Perspektywy rozwoju energetyki jądrowej w Polsce i Europie

Perspektywy rozwoju energetyki jądrowej w Polsce i Europie

Od katastrofy w Czarnobylu minęło 20 lat. Elektrownie jądrowe zapewniają energię tanią, czystą oraz odporną na zmiany sytuacji w niepewnych rejonach świata. Dlatego też poświęca się im coraz więcej uwagi, również w Polsce. W krajach europejskich powstają nowe reaktory jądrowe. W Polsce takiej budowy możemy spodziewać się nie wcześniej jak w 2020 roku.

Obecnie 13 z 25 państw członkowskich Unii Europejskiej posiada działające elektrownie jądrowe. Jak twierdzi Derek Taylor, doradca Komisji Europejskiej ds. energetyki coraz więcej krajów zacznie budować nowe reaktory. Finlandia już zdecydowała się na budowę piątego reaktora jądrowego. Budową elementów zajmie się francuska firma Areva, odpowiedzialna za budowę jednej czwartej reaktorów jądrowych na całym świecie. Francuzi planują postawienie kolejnego (trzeciego) reaktora w Flamanville. Byłaby to już 60. elektrownia jądrowa w ich kraju, gdzie 80 % zapotrzebowania na energię zaspokajane jest z tego źródła. Na świecie więcej reaktorów - ponad 100 - jest tylko w USA. Plany budowy nowych reaktorów powstają również w Wielkiej Brytanii i na Litwie, gdzie ma powstać nowoczesny reaktor, który zapewni dostawy krajom bałtyckim, być może również Polsce. Wbrew zapewnieniom sprzed lat również Holandia planuje budowę nowej elektrowni atomowej oraz wydłużenie o kolejne 20 lat pracy elektrowni w Borssele, która miała działać do 2013 roku.

Tematu energetyki jądrowej dotykają zarówno naukowcy jak i politycy. Rozwój tej dziedziny byłby korzystny ze względu na ochronę środowiska, jak również problem bezpieczeństwa energetycznego kraju. Uświadomił to kryzys gazowy na początku 2006 roku spowodowany przerwą w dostawach surowca na Ukrainę.

Ponad 50 procent zapotrzebowania na energię w UE jest pokrywane z importu, głowinie z Rosji. Obecne trendy w produkcji i konsumpcji oraz ostrożne podejście do elektrowni jądrowych wróżą niepewną energetyczną przyszłość. Prognozy na 2030 rok przewidują wzrost udziału importu do ponad 70 procent.

Za rozwojem energetyki jądrowej przemawiają również koszty. Ceny tradycyjnych surowców wykorzystywanych do produkcji energii elektrycznej rosną, podczas gdy cena energii uzyskanej w 60 – letnim cyklu pracy reaktora pozostaje stabilna i jest relatywnie niska. Nawet wahania cen uranu nie będą miały wpływu na zmiany cen energii, gdyż koszt uranu stanowi tylko ułamek ceny dla odbiorcy.

Wiele wskazuje na to, że zawarty w rządowym programie rozwoju energetyki pomysł budowy pierwszej w Polsce elektrowni atomowej zostanie zrealizowany. Budowa w Żarnowcu została wstrzymana w 1990 roku z powodów finansowych oraz ze względu na protesty mieszkańców. Trwa dyskusja, czy tam zlokalizować nową elektrownię. Z analiz przygotowanych przez ekspertów Agencji Rynku Energii wynika, że już w 2021 roku powinna dostarczać energię pierwsza elektrownia atomowa, a w 2030 r. powinny być gotowe trzy bloki po 1,5 tys. MW każdy. Jak twierdzi Maciej Jurkowski, dyrektor Departamentu Bezpieczeństwa w Państwowej Agencji Atomistyki, koszt budowy bloku o mocy 1,5 tys. MW może wynieść ok. 3 mld euro, jednak w czasie eksploatacji jest on znacznie tańszy od elektrowni konwencjonalnych i może działać 40 lat.

Jak twierdzą eksperci, aby program w ogóle wszedł w życie, szczególnie ważne będzie przekonanie polskiego społeczeństwa do idei energetyki jądrowej. Z badań opinii publicznej, przeprowadzonych dwa lata temu na zlecenie Państwowej Agencji Atomistyki wynika, iż wykorzystanie energii jądrowej do zaspokojenia potrzeb energetycznych kraju popiera 42 proc. badanych, a 38 proc. jest przeciwnych. Wskazuje to na wzrost poparcia w stosunku do badań przeprowadzonych dwa lata wcześniej. Ostatnio 60 proc. uczestników badania opowiedziało się za stopniowym zmniejszeniem wykorzystania węgla do produkcji energii elektrycznej. Tymczasem to właśnie węgiel kamienny i brunatny stanowi podstawowe paliwo dla elektrowni (ponad 90 proc.).

(as)