Jak czytać rachunki za prąd oraz jak na nich zaoszczędzić? Sprawdź!

Stanowią one najbardziej zagadkową i trudną do rozszyfrowania część naszego budżetu domowego: rachunki za energię elektryczną. Przez mnogość opłat dystrybucyjnych wyodrębnionych z opłat za zużycie energii czynnej, są jednymi z najbardziej niezrozumiałych faktur dla gospodarstw domowych. W poniższym artykule wyjaśnimy każdą pozycję z faktury od Twojego sprzedawcy prądu i operatora systemu dystrybucyjnego oraz podpowiemy jak sprawić, by Twój rachunek za energię elektryczną był niższy.

Rachunek za energię elektryczną krok po kroku: dane nabywcy

Jak wygląda przykładowa faktura za prąd? Zacznijmy od samego początku, czyli danych odbiorcy prądu. Osoba fizyczna, która zawarła umowę kompleksową (na sprzedaż oraz dystrybucję energii) i jest zobowiązana do regulowania rachunków posiada swój własny, indywidualny numer płatnika. Numer płatnika jest ważny z punktu widzenia ewentualnych zmian w umowie, zawarcia nowej umowy lub też zmiany grupy taryfowej. Poza nim, w pierwszej części faktury znajdziemy także dane korespondencyjne nabywcy, informacje dotyczące punktu poboru, ale i dane sprzedawcy prądu: wraz z jego NIPem i adresem do korespondencji dla klienta.

Punkt poboru energii i numer ewidencyjny

Punkt poboru energii to punkt w sieci krajowego systemu elektroenergetycznego lub adres nabywcy prądu, pod którym znajduje się układ pomiarowo-rozliczeniowy skojarzony z dystrybutorem. Tuż obok znajdziemy numer ewidencyjny licznika: te dane przydadzą się w momencie, kiedy będziemy chcieli dokonać zmiany sprzedawcy prądu, przepisać licznik lub zamontować dodatkowy układ pomiarowo-rozliczeniowy w obrębie jednego budynku.

Grupa taryfowa: która jest dla mnie najkorzystniejsza?

Jednym z najważniejszych punktów, jakimi odznacza się rachunek za prąd jest informacja o grupie taryfowej, do której przypisany jest nabywca energii elektrycznej. To, do jakiej grupy zostanie zakwalifikowany odbiorca prądu jest zależne od kilku czynników, wśród których najważniejszymi są:
- poziom napięcia sieci,
- wartość mocy umownej,
- czy w końcu od ilości zużytej energii.

Konsumenci najczęściej wybierają jednostrefową taryfę dla gospodarstw domowych oznaczoną symbolem G11: w ramach tejże otrzymują energię elektryczną po stałej, całodobowej cenie. Nie ma tu wyróżnienia na pory dnia, koszt prądu jest taki sam niezależnie od pory zużycia. Inne grupy taryfowe, dostępne w ramach sprzedaży prądu to:
● G12: prąd jest tańszy przez 10 godzin w ciągu doby: od 22:00 do 7 rano oraz od 13:00 do 16:00.
● G12w: za energię elektryczną zapłacimy mniej od poniedziałku do piątku w przedziale od 13:00 do 15:00 oraz od 22:00 do 6:00 rano, a także w weekendy i dni ustawowo wolne od pracy.
● G13: cena energii elektrycznej jest niższa od 1 kwietnia do 30 września, od poniedziałku do piątku w godzinach 13:00-19:00 oraz 22:00-7:00 od 1 października do 31 marca, od poniedziałku do piątku 13.00 – 16.00 i 21.00 – 7.00 oraz w weekendy oraz dni ustawowo wolne od pracy.

Sposób rozliczenia rocznego zużycia energii elektrycznej: na jaki się zdecydować?

Sprzedawca prądu daje nam dwie możliwości dotyczące sposobu rozliczenia się z zakładem energetycznym. Mamy do wyboru:
● faktury prognozowane
● oraz rozliczenie bieżące.

Faktura prognozowana to nic innego, jak faktura zaliczkowa: sprzedawca na podstawie ilości zużytej energii elektrycznej w ciągu minionego roku szacuje prognozowane zużycie prądu na kolejnych sześć miesięcy. Jeżeli w danym okresie rozliczeniowym wykorzystamy mniej prądu, aniżeli zakładała to prognoza, zakład energetyczny w ramach nadpłaty wystawi nam mniejszą, pierwszą w danym okresie rozliczeniowym, fakturę za prąd. Jeśli jednak nasze zużycie energii będzie większe, będziemy musieli dopłacić, a w kolejnym półroczu na tej podstawie sprzedawca prądu wystawi większe faktury prognozowane.

W ramach umowy kompleksowej możemy się jednak zdecydować na odczyt licznika co miesiąc: są to faktury bieżące. Płacimy wtedy za realne zużycie energii elektrycznej, nie otrzymujemy więc od zakładu energetycznego faktury rozliczeniowej za pół roku. Warto jednak pamiętać, że decydując się na ten rodzaj rozliczenia, opłata abonamentowa wzrasta do poziomu kilku złotych (w ramach prognoz wysokość tej opłaty wynosi około 70-80 groszy), wzrasta zatem wysokość rachunku.

Sprzedaż i dystrybucja energii elektrycznej: wyjaśniamy różnicę w płatnościach!

Dwoma głównymi trzonami rachunku za prąd są opłaty za sprzedaż energii oraz za jej dystrybucję: innymi słowy odbiorca płaci nie tylko za zużycie, ale i dostarczenie prądu do domu. Cena jednostkowa energii elektrycznej za 1 kWh czynnej energii, jest zależna od wybranej przez nas taryfy, a następnie mnożona przez ilość zużytych w przeciągu miesiąca kilowatogodzin. Suma, która wychodzi z tej kalkulacji, umieszczona jest w rubryce "energia czynna całodobowa". Rachunek uzupełniają dodatkowo opłaty dystrybucyjne.

Jak czytać rachunki za prąd? Koszty związane z dystrybucją energii.

Jak czytać rachunki za prąd? Opłaty związane z przesyłaniem energii są związane z kosztami utrzymania urządzeń energetycznych przez operatora systemu dystrybucyjnego, ale nie tylko: koszty dostarczenia prądu do naszego domu stanowią około 50-60 % wartości rachunku. Dodatkowe opłaty dzielą się na opłaty stałe i opłaty zmienne. Sprawdź, jak czytać rachunek, żeby zrozumieć znaczenie każdej dodatkowej opłaty.

Opłata dystrybucyjna stała

W zależności od nomenklatury przedsiębiorstw energetycznych opisywana także jako opłata sieciowa stała, to wspomniany wyżej koszt utrzymania urządzeń pomiarowych, w tym naszego licznika: dysponować nim może dobrowolnie właśnie operator systemu przesyłowego. W ramach tej opłaty dystrybutor może go wymieniać lub legalizować.

Opłata dystrybucyjna zmienna

Inaczej opłata sieciowa zmienna: ściśle powiązana z ilością zużytej energii. Im więcej kWh pobraliśmy z systemu, tym więcej zapłacimy w ramach tejże opłaty. Pokrywa ona bowiem koszty przesyłania energii za pomocą sieci elektroenergetycznej.

Opłata OZE

W ramach zawartej umowy dystrybucyjnej jesteśmy także zobowiązani do uiszczenia opłaty OZE, związanej z produkcją odnawialnych źródeł energii. Opłata OZE to stosunkowo nowy punkt na naszych fakturach: obowiązuje od 2016 roku, jednak w latach 2018-2021 nie była ona naliczana. Jej wysokość zależy od ilości zużytej energii elektrycznej.

Opłata kogeneracyjna całodobowa

Opłata kogeneracyjna jest związana z zapewnieniem wysokosprawnej kogeneracji w krajowym systemie elektroenergetycznym. Skomplikowane? W dużym uproszczeniu chodzi o przysłużenie się środowisku poprzez wytwarzanie prądu oraz energii cieplnej w jednym procesie skojarzenia (kogeneracji). W jego trakcie elektrociepłownie zużywają mniej paliwa, aniżeli wykorzystałyby w osobnym wytwarzaniu energii elektrycznej i ciepła. Zmniejsza się zatem emisja dwutlenku węgla i szkodliwych substancji chemicznych. Stawka za opłatę kogeneracyjną ustalana jest przez prezesa urzędu regulacji energetyki.

Opłata przejściowa

Jak sama nazwa wskazuje, nie było planów, by opłata przejściowa zagościła na stałe w naszych rachunkach. Jest to stawka uiszczana do elektrowni w związku z wcześniejszym rozwiązaniem kontraktów długoterminowych. Te służyły do modernizowania rynku elektroenergetycznego w Polsce, jednak po wejściu naszego kraju do UE, Komisja Europejska uznała KDT za niedozwoloną pomoc publiczną. Opłata przejściowa obowiązuje od 2009 roku, według szacunków zniknie z naszych faktur do końca 2027 roku.

Opłata mocowa

Rachunek za energię elektryczną składa się także z tak zwanej opłaty mocowej. Ma ona zapewnić wszystkim odbiorcom prądu bezpieczeństwo dostaw na rynku mocy. Stanowi pewną zachętę inwestycyjną na rzecz budowy nowych elektrowni i modernizacji już istniejących. Opłata mocowa ma pomóc w utrzymaniu rezerw, zwłaszcza w okresach wzmożonego popytu na pobór prądu, za czym niekoniecznie nadążają przeciążone i stare systemy.

Opłata abonamentowa

Opłaty naliczane w ramach usługi dystrybucji to także te związane z obsługą klienta. Opłata abonamentowa to stawka, która pokrywa odczyt licznika, jego kontrolę, ale i wystawianie faktur i pracę centrum obsługi klienta w danym przedsiębiorstwie energetycznym. U niektórych sprzedawców prądu funkcjonuje jako opłata handlowa.

Opłata jakościowa

W ramach tej opłaty, odbiorca uiszcza stawkę za odpowiednie standardy przesyłania energii elektrycznej do swojego domu. Wysokość tej opłaty jest zależna od zużycia energii.
Warto także pamiętać, że wystawiając rachunek za prąd, sprzedawca opisując zarówno energię czynną, jak i opłaty dystrybucyjne posługuje się skrótami (O), (S) oraz (I), z czego O oznacza odczyt dokonany i zgłoszony przez odbiorcę, S to odczyt szacowany, a I to odczyt fizyczny lub zdalny dokonany przez upoważnionego przedstawiciela przedsiębiorstwa energetycznego.

Podatek vat: jaki vat na energię elektryczną obowiązuje w 2022 roku?

Kolejną rubryką na fakturze jest rozliczenie podatku vat na energię elektryczną. Warto pamiętać, że w bieżącym roku kalendarzowym obowiązuje tarcza antyinflacyjna, a energia elektryczna objęta jest 5 procentową stawką podatku (zamiast obowiązujących przed działaniem tarczy 23 procent). Rozliczenie podatku przez sprzedawcę prądu uwzględnia zarówno energię czynną, jak i opłaty dystrybucyjne.

Rachunek za prąd zamykają informacje o tym, jaka jest opłata końcowa, termin płatności i numer konta bankowego przypisanego do konkretnego płatnika. Termin płatności jest wiążący dla odbiorcy i nieprzekraczalny.

Jak obniżyć wysokie rachunki za prąd?

Wysokość rachunku za pobór energii jest uzależniona od rodzaju podpisanej umowy. Kiedy dobiegnie końca okres rozliczeniowy, możemy dokonać zmian w taryfie, albo zmienić dostawcę prądu. Nie jest to jednak rozwiązanie, które uwolni nas od wysokich opłat dystrybucyjnych. By realnie zaoszczędzić, warto zainwestować w odnawialne źródła energii. Fotowoltaika uwolni nas od rosnących cen prądu, nie będziemy musieli się także martwić przysługującym na gospodarstwo limitem, do którego zamrożone zostaną ceny energii w 2023 roku. Stawiając na instalacje hybrydowe, czyli instalację pv i pompę ciepła, zyskujemy niezależność energetyczną od dostawców prądu oraz gazu i spore oszczędności w budżecie domowym. Nasi wykwalifikowani projektanci i doświadczeni przedstawiciele pomogą Ci w doborze odpowiedniej instalacji i przygotują dla Ciebie projekt uwzględniający wszystkie Twoje potrzeby.