Eksplozje gwiazd ochładzają klimat na Ziemi?

Badania obejmowały między innymi symulację w tak zwanej komnacie chmur

Zdaniem naukowców z Uniwersytetu Technicznego w Kopenhadze eksplozje gwiazd prowadzą do gęstnienia warstwy ziemskich chmur, a tym samym - do czasowego ochładzania się klimatu na naszej planecie. Wyniki swoich badań opisali w grudniowym numerze "Nature".

Według ustaleń duńskich badaczy raportu jony uwalniane podczas eksplozji gwiazd prowadzą do formowania się grubszej warstwy chmur nad Ziemią. Półprzejrzysta warstwa zatrzymuje promienie słoneczne i przyczynia się do ochłodzenia się klimatu.

Opublikowany raport powstał na podstawie dwuletnich obserwacji wpływu promieniowania kosmicznego na ziemski klimat. Badania obejmowały między innymi symulację w tak zwanej komnacie chmur - szczelnie zamkniętym laboratorium, w którym ciśnienie i wilgotność odzwierciedlają warunki panujące w wyższych partiach atmosfery naszej planety.

Wysokoenergetyczne cząsteczki, takie jak emitowane podczas rozpadu gwiazdy, wymuszają tworzenie się jonów. Te prowadzą do nukleacji (przemiany fazowej, która wiąże wodę z kwasem siarkowym), która wzmaga zjawisko powstawania chmur.

"Nareszcie ukazał się nam ostatni fragment układanki - mówi dr Henrik Svensmark, współautor artykułu - i jesteśmy w stanie zrozumieć wpływ pozaziemskich czynników na klimat panujący na naszej planecie. Jesteśmy w stanie zrozumieć, jak zmiany aktywności Słońca czy supernowych wpływają na nasz klimat."

Dr Hamish Gordon z Uniwersytetu w Cambridge podchodzi jednak do tych nowinek z rezerwą. Jego zdaniem wyniki prac badaczy z Kopenhagi są godne zainteresowania i jeśli zagadnieniu poświęci się więcej uwagi, mogą stanowić "znaczący wkład z mikrofizykę chmur". Póki co jednak brakuje dokładniejszych modeli obliczeniowych na poparcie ich tez. Dr Gordon przyznał, że do pewnego stopnia jony przyczyniają się do kondensacji chmur. Ocenił jednak, że wpływ promieniowania kosmicznego jest w rzeczywistości śladowy.

(mk)